Historia ulicy Żerańskiej

W tym artykule przeczytasz między innymi o:

• historii Żerania
• ciekawostkach dot. ul. Żerańskiej
• historia ulicy Żerańskiej

Nazwa ulicy Żerańskiej poniekąd bierze się od staropolskiego słowa "żer", "żyr", które oznaczało owoce lasu, jak żołędzie, którymi karmiono trzodę. Ale też miejsce, gdzie te zwierzęta wypasano.

Żerań to wzmiankowana już w XIV w. dawna wieś książęca, będąca miejscem przeprawy przez Wisłę. Tuż przed potopem szwedzkim liczyła ok. 220 hektarów. Była ona wówczas własnością Kamedułów z Bielan, którym nadał ją król Władysław IV Waza. Po pierwszym rozbiorze Polski znajdowało się tu 10 gospodarstw, w XIX w. teren wsi powiększył się do ponad 320 ha, z czego 2/3 liczył powstały tu folwark. Nadal istniała tu wieś (ok. 80 hektarów) a także trzy kolonie, zajmujące nieco mniej niż 30 hektarów powierzchni. Od lat '30 XX wieku rozpoczęła się industrializacja tych terenów, które w 1951 roku włączono do Warszawy. Dziś to głównie tereny przemysłowe (Elektrociepłownia Żerań, Port Żerański, Kanał Żerański i istniejąca tu przez ponad pół wieku Fabryka Samochodów Osobowych), choć część osiedla jest zamieszkana.
Ciekawostką jest, iż od 1891 roku do 1954 roku taką samą nazwę nosiła dzisiejsza ul. Lęborska a do 1916 roku ul. Trocka.

Osiedle graniczy z Wisłą, dzielnicą Praga-Północ oraz z osiedlami: Tarchomin, Różopol, Konstantynów i Annopol. Część Żerania położona na wschód od bocznic kolejowych nazywana jest Żeraniem Wschodnim.

Osiedle spełnia głównie funkcje przemysłowe, choć w północno-zachodniej części położone są tereny mieszkalne. Na terenie Żerania znajdują się m.in. druga pod względem wielkości Elektrociepłownia Żerań wraz ze składowiskiem odpadów paleniskowych, największa w Warszawie bocznica kolejowa, cementownia i wiele innych.

W okresie PRL na Żeraniu działała Żerańska Fabryka Elementów Betoniarskich „Faelbet” – najstarszy i największy w Polsce producent prefabrykowanych elementów wielkopłytowych dla budownictwa mieszkaniowego.

Na Żeraniu znajduje się Kanał Żerański (wraz ze śluzą), który jest ważnym elementem żeglugi śródlądowej, oraz Port Żerański.

W granicach rejonu MSI Żerań umieszczono: Stare Świdry, Piekiełko, Tarchomin Fabryczny, Żerań Wschodni, Annopol i Marcelin.

Jak podają inne źródła zaczęło się wszystko już w XIV wieku od wsi i przeprawy przez Wisłę. Jednak dziś Żerań bardziej kojarzy się z motoryzacją, teraz już zabytkową. To tu z taśm zjeżdżały Warszawy, Syreny, Duże Fiaty czy Polonezy.