Patroni białołęckich ulic #16 - Erazm z Zakroczymia

W tym artykule przeczytasz między innymi o:

• ulicy na Tarchominie
• patronie białołęckiej ulicy

Erazm z Zakroczymia (właśc. Erazm Giotto, Erazm Czioto lub Erazm Cziotko) – mieszczanin pochodzący z Zakroczymia, budowniczy mostu Zygmunta Augusta na Wiśle w Warszawie.

Życiorys

Był synem Piotra z Zakroczymia. Prawdopodobnie pochodził z Włoch. Ówczesne źródła wskazują, iż mógł on nosić nazwisko Cziotko, gdyż podpisywał się „Erasmus Cziotko, fabrikator pontis Varszoviensis". To nazwisko mogło być zniekształconą formą nazwiska Giotto noszonego przez rodzinę florenckich budowniczych, którego członkowie osiedlili się w Polsce w czasie panowania Zygmunta Starego.

W latach 1540–1560 był szyprem i trudnił się transportem towarów do Gdańska. W 1570 uzyskał obywatelstwo Starej Warszawy. Zajmował się m.in. handlem zbożem i winami.

W latach 1568–1573 kierował budową mostu Zygmunta Augusta na Wiśle w Warszawie.

Przypisuje mu się również budowę strażniczej wieży bramnej prowadzącej na most wzniesionej w latach 1581–1582

Most Zygmunta Augusta 

Drewniany most przez Wisłę w Warszawie istniejący w latach 1573–1603.

Była to pierwsza stała przeprawa przez Wisłę w Warszawie i najdłuższa drewniana przeprawa ówczesnej Europy licząca 500 metrów długości. Most stanowił jedno z najwybitniejszych dzieł inżynierskich polskiego odrodzenia.
Pierwszy pal w dno Wisły wbito 25 czerwca 1568. Budową kierował Erazm Giotto z Zakroczymia, nadzór sprawował kasztelan czerski i starosta warszawski Zygmunt Wolski. Ksiądz Kasper Sadłocha, kanonik warszawski i sekretarz królewski, odpowiadał za sprawy finansowe. Budowa kosztowała 100 tys. florenów. Podczas budowy pale te wbijano w dno rzeki dębowymi kafarami okutymi żelazem zainstalowanymi na pływających na rzece tratwach. W 1572 po niewykończonym jeszcze moście przeprawił się król Zygmunt August.

Po śmierci króla budową zajęła się Anna Jagiellonka, w dużej mierze sumptem własnych środków. Głównie dzięki niej budowa mostu została zakończona. Most został otwarty dla ruchu 5 kwietnia 1573, a następnego dnia ogłoszono regulamin poruszania się po nowej przeprawie. W 1582 oddano do użytku dwupiętrową Bramę Mostową, odgradzającą most od drewnianych zabudowań miasta (dla ochrony przed pożarem). W bramie stacjonowała straż złożona z 50 ludzi.

Po praskiej stronie Wisły nie było podobnej Bramy, a wjazd na most znajdował się w rejonie wylotu dzisiejszej ulicy Ratuszowej.